Trong quyển sách The Great Good Place, tác giả Ray Oldenburg đã nói về một cuộc sống lành mạnh cần phải cân bằng được 3 nơi: cuộc sống gia đình, nơi làm việc và nơi cho các hoạt động xã hội.
Nhãn ‘vị trí thứ ba’ ‘ngôi nhà thứ ba’ có thể được áp dụng cho nhiều không gian xã hội khác nhau, nhưng đối với nhiều người, ví dụ nổi bật nhất là quán cà phê: một nơi thân thiện để gặp gỡ bạn bè và thậm chí gặp gỡ những người mới.
1. Sự phát triển của cửa hàng cà phê theo thời gian
Jonathan (tác giả quyển Coffee: A Global History) nói rằng: điều đặc trưng của các quán cà phê ban đầu trên khắp nước Anh là ý thức bình đẳng, đi ngược lại quy ước trong một xã hội tập trung vào giai cấp và địa vị kinh tế. “Mọi người có thể gặp một người mà họ chưa từng gặp trước đây và sẽ không gặp phải trong bất kỳ hoàn cảnh nào khác,” ..“Họ có thể nói chuyện với nhau bình đẳng” “Những chiếc ghế dài và bàn được bố trí theo cách mà về cơ bản bạn sẽ được ngồi theo thứ tự khi đến nơi, điều này khuyến khích cuộc trò chuyện giữa những người lạ từ mọi địa vị trong xã hội.”
Theo thời gian, các quán cà phê đã phát triển một “danh tính khách hàng”, trong đó những người có chung sở thích sẽ gặp nhau ở cùng một địa điểm.
Jonathan giải thích: “Cà phê là giá của một thứ gì đó hơn thế nữa. Giá cà phê bao gồm mọi thứ khác mà bạn có được khi ở trong một quán cà phê.”
Các cửa hàng cà phê được gọi là ‘trường đại học đồng xu’ (penny university) bởi vì bạn đã thu thập thông tin trong khi thưởng thức cà phê của mình - với giá một xu”.
2. Sự đồng điệu giữa ‘third wave coffee’ và ‘third place’
Khi nền văn hóa cà phê của làn sóng thứ ba (third wave coffee) đã tăng tốc tại các thị trường tiêu thụ lớn trên thế giới, chúng ta đã thấy sự tập trung mới vào chất lượng cà phê và kỹ thuật trong trồng, rang, chiết xuất cà phê. Vậy điều này có ý nghĩa gì đối với vai trò của những người làm việc trong một nơi là ‘third place’?
Một cách ngắn gọn thì, chúng ta đòi hỏi barista rút ngắn khoảng cách kiến thức về cà phê của người tiêu dùng và họ, dành nhiều thời gian vào việc trao đổi với khách hàng, ghi nhớ thói quen của khách và mở rộng sự kết nối với cộng đồng cà phê. Điều này cần nhiều thời gian học tập trao dồi kiến thức ở barista hơn, nhưng đây là điều thiết yếu bởi vì các công việc mang tính chất lặp đi lặp lại sẽ dần được ‘tự động hóa’ bởi máy móc.
Có lẽ gần đây, chức năng của quán cà phê với tư cách là ‘third place’ đã thay đổi đáng kể do đại dịch Covid-19. Bởi vì điều này, ngành khách sạn toàn cầu đi vào bế tắc; Các nhà nghiên cứu ước tính rằng khoảng 95% các cơ sở kinh doanh cà phê ngoài gia đình đã buộc phải đóng cửa tại thời điểm này hay cách khác vào năm 2020.
Trong suốt năm 2020, việc gặp gỡ những người khác ở nơi công cộng đã trở thành điều không thể đối với hàng tỷ người. Các địa điểm thứ ba trên thế giới đóng cửa và người tiêu dùng thay vào đó bắt đầu uống nhiều cà phê hơn ở nhà.
Tuy nhiên, khi các cửa hàng cà phê mở cửa trở lại, người tiêu dùng sẽ háo hức tìm lại ‘nơi thứ ba’ và như một nơi nào đó để làm việc (và khi mọi người duy trì thói quen Work from home)
Trong nhiều thế kỷ, các cửa hàng cà phê đã cung cấp rất nhiều thứ bên cạnh thức uống. Từ các ‘trường đại học đồng xu’ của thế kỷ 17 và 18 đến các cửa hàng cà phê thuộc làn sóng thứ ba ngày nay - nơi cung cấp một môi trường trung lập, nơi mọi người có thể giao lưu, phản ánh và tranh luận về một tách cà phê.
Trong khi vai trò của cửa hàng cà phê đã thay đổi qua đại dịch Covid-19 và sự xuất hiện của văn hóa cà phê làn sóng thứ ba, có vẻ như nhiều khả năng café sẽ vẫn phổ biến như một ‘third place’ giữa nhà và nơi làm việc trong nhiều thập kỷ tới.
Nguồn tham khảo: Perfect Daily Grind
Comments